Trung Quốc đã trở thành ‘bị đơn’ cô độc nhất thế giới khi có đến hơn 10.000 người ở 40 quốc gia đệ đơn kiện đòi bồi thường. Sự việc khiến nhiều người liên tưởng đến vụ bồi thường năm Canh Tý xảy ra đúng 120 năm trước giữa Trung Quốc và 8 quốc gia dưới thời của Từ Hy Thái Hậu. Mặc dù vụ kiện chưa diễn ra nhưng nhiều kịch bản cho vụ bồi thường lịch sử này đã được dư luận thế giới đưa ra.
Gần đây, có một bài báo có tiêu đề “Báo cáo nghiên cứu về tính khả thi của việc bồi thường cho Liên quân 80 nước” được lưu hành trên mạng xã hội WeChat ở Trung Quốc.
Tác giả đã chỉ ra trong phần mở đầu bài báo rằng vào năm Canh Tý (năm 1900), Thái hậu Từ Hy đã tuyên chiến với 11 quốc gia. Sau thất bại, chính quyền Mãn Thanh đã phải ký “Hiệp ước Tân Sửu” ngày 7/9/1901 với 8 quốc gia (bát quốc liên quân) gồm Đức -Nga- Mỹ- Pháp- Anh- Nhật- Ý- Bỉ (ngoài ra còn thêm 4 nước khác là Áo, Hà Lan, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha), đồng ý bồi thường 450 triệu lượng bạc, sử sách gọi là “Bồi thường năm Canh Tý”. Giá trị bồi thường tương đương 67 triệu bảng Anh thời giá năm 1900, tương đương với GDP trong 5 năm của Trung Quốc.
Tác giả nói rằng dịch bệnh đang như lửa bỏng dầu sôi lan rộng trên khắp thế giới, nhiều quốc gia trên thế giới đều đã thất thủ. Bồi thường năm Canh Tý của 120 năm trước có lặp lại một lần nữa hay không?
Tác giả phân tích rằng Liên Hiệp Quốc đã đang tiến hành điều tra ngọn nguồn COVID-19, Hoa Kỳ lên tiếng chỉ trích WHO thông đồng với Trung Quốc giấu dịch, Anh cũng theo chân Mỹ và các quốc gia khác lên án Trung Quốc. Cộng thêm tiếng nói của các kênh truyền thông, tiếng nói của người dân thế giới và các vụ kiện được khởi xướng, tác giả cho rằng “môi trường bên ngoài Trung Quốc đã thay đổi” và giờ đây Đảng Cộng sản Trung Quốc không chỉ đối mặt với Liên quân 8 nước như thời Mãn Thanh trước đó mà có thể là liên quân 80 nước (bát thập quốc liên quân) bởi có nhiều nước muốn truy trách nhiệm và đòi Trung Quốc bồi thường vì gây ra thảm họa toàn cầu hiện nay.
Nhà hoạt động dân chủ Trung Quốc Ngô Kiến Dân nói rằng những thiệt hại về nhân mạng và kinh tế mà dịch bệnh gây ra cho các nước châu Âu và châu Mỹ lần này thật sự quá khó để ước tính. Đây là món nợ mà Đảng Cộng sản Trung Quốc không thể trốn thoát được.
Ông Ngô nói: “Vậy món nợ này phải tính thế nào đây? Cuối cùng, mọi người đã thống kê ra những con số tổn hại rất lớn về kinh tế và mạng người, con số này sẽ được tính thế nào với Đảng Cộng sản Trung Quốc đây? Vấn đề này cần phải được thực thi bằng nhiều biện pháp khác nhau. Bởi vì tất cả chúng ta đều biết rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc là một thể chế độc tài bất hảo, nó nhất định sẽ không muốn thừa nhận dịch bệnh này bùng phát ở Vũ Hán đầu tiên. Đến tận bây giờ Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn làm đủ mọi cách để vu oan giá họa cho Hoa Kỳ mang dịch bệnh đến Vũ Hán”.
Thịnh Tuyết – nữ nhà văn người Canada gốc Hoa chia sẻ: “Cộng đồng quốc tế nhất định phải hiểu rõ một đạo lý rằng đằng sau thảm họa lớn của thế kỷ này, việc bắt Đảng Cộng sản Trung Quốc bồi thường là cách làm đúng đắn và có trách nhiệm. Bắt Đảng Cộng sản Trung Quốc phải bồi thường không có nghĩa là bạn đang gây khó dễ cho Trung Quốc, không phải là lật đổ Trung Quốc, cũng không phải là đang gây hại cho người dân Trung Quốc. Bởi người dân Trung Quốc vừa khéo lại không có đủ khả năng và các điều kiện hoàn cảnh cần thiết để chấm dứt chính quyền tàn bạo này”.
Tác giả báo cáo trên tin rằng sẽ Đảng Cộng sản Trung Quốc không chịu bồi thường, dù về mặt lý thuyết là khả thi, nhưng nó sẽ phải đối mặt với trách nhiệm và áp lực đạo đức rất lớn từ quốc tế. Một khi quỵt nợ, nó sẽ rơi vào thảm cảnh không chốn dung thân trên trường quốc tế.
Thịnh Tuyết chia sẻ: “Cộng đồng quốc tế có thể liên kết lại với nhau, cùng chung tay tính sổ Đảng Cộng sản Trung Quốc, đây rất có thể sẽ là một đòn chí mạng khiến Đảng Cộng sản Trung Quốc rốt cục phải sụp đổ. Xét từ điểm này, thì đây cũng là sự giúp đỡ lớn nhất đối với người dân Trung Quốc”.
Bà cho rằng sau khi tình hình dịch bệnh có phần cải thiện hoặc chấm dứt hoàn toàn, sẽ có nhiều người hơn nữa đứng ra truy cứu trách nhiệm đằng sau trận đại dịch này, như vậy sẽ càng có nhiều người hơn tìm đến Đảng Cộng sản Trung Quốc để tính sổ.
RFI dẫn lời của cây bút thời luận Edouard Tétreau của báo kinh tế Les Echos cho rằng Trung Quốc cần phải trả giá vì làm lây lan dịch bệnh COVID-19 ra toàn thế giới. Cũng giống như thảm họa Chernobyl hồi năm 1986, cuối cùng đã khiến chế độ cộng sản Liên Xô sụp đổ, việc để virus corona lây lan nghiêm trọng là do sự im lặng, dối trá và hoạt động tuyên truyền của chế độ Trung Quốc toàn trị.
Đối với nhà báo Tétreau, chỉ có một cuộc điều tra quốc tế trên thực địa, từ Vũ Hán đến Bắc Kinh, với sự bảo trợ của một tổ chức quốc tế không chịu ảnh hưởng của Trung Quốc, mới cho phép tìm ra đáp án và đánh giá trách nhiệm của Trung Quốc trong việc để đại dịch lan truyền.
Cùng với đó, cần vô hiệu hóa vai trò quá lớn của Trung Quốc trong ban lãnh đạo của một số tổ chức chiến lược toàn cầu, và trong khi chờ kết luận điều tra quốc tế thì việc đầu tiên là tạm đình chỉ công tác của các nhà lãnh đạo người Trung Quốc đứng đầu các tổ chức quốc tế này.
Về kinh tế, mặc dù không thể cấm Trung Quốc đầu tư vào các doanh nghiệp nước ngoài và quyền nhận cổ tức, nhưng đã đến lúc phải xem xét lại quyền biểu quyết của họ, do “tính nguy hiểm” của chế độ Bắc Kinh, hiện đang kiểm soát mọi hoạt động đầu tư, dù là nhỏ nhất, bên ngoài Trung Quốc.
Cũng trên tinh thần bảo vệ lợi ích sống còn và chủ quyền của châu Âu, việc để các cá nhân và doanh nghiệp sử dụng các công nghệ quan trọng của Trung Quốc không còn phù hợp. Cuộc khủng hoảng này buộc châu Âu tái đầu tư ồ ạt vào các ngành và lĩnh vực quan trọng, di dời sản xuất về gần châu Âu, xa Trung Quốc nhất có thể, việc này cũng là cần thiết, nhìn từ góc độ sinh thái.
Chi phí thế giới bỏ ra để đối phó với virus corona là vô cùng lớn, nên cần có sự đóng góp tài chính quan trọng và dài hạn. Vì thế, nhà báo Tétreau đề xuất nhóm G20 (trừ Trung Quốc) áp thuế 20% hàng năm và trong vòng 5 năm đối với tất cả hàng xuất khẩu từ Trung Quốc (2.500 tỷ USD/năm). Số tiền này sẽ dành cho nỗ lực phục hồi và tái thiết của các nước, là nạn nhân “bất đắc dĩ” của virus corona. Việc tăng thuế 20% như trên cũng sẽ khuyến khích các nước “hồi hương” các ngành sản xuất chiến lược, mà họ đã từng tin tưởng giao phó cho Trung Quốc. Không muốn “nhiễm virus kép” (virus corona và “virus của chế độ độc tài Bắc Kinh”), các quốc gia trên thế giới phải tạo cán cân quyền lực mới với Trung Quốc và các chế độ chư hầu của Bắc Kinh.
James Gorrie, nhà văn và diễn giả tại Hoa Kỳ, tác giả của cuốn sách có tựa đề “The China Crisis” (Tạm dịch: “Cuộc khủng hoảng Trung Quốc”) cho rằng Trung Quốc phải trả giá trên mọi phương diện.
Ông viết trong bài tham luận bày tỏ quan điểm của mình như sau:
“Một số người, như Dân biểu Jim Banks và Thượng nghị sĩ Martha McSally, đã đề nghị Tổng thống Trump ép buộc Trung Quốc “miễn nợ” 1,1 tỷ đô la đang nằm trong tín phiếu Kho bạc Hoa Kỳ. Đây là một sự khởi đầu thuận lợi. Trên thực tế, thiệt hại Hoa Kỳ đang phải gánh chịu còn lớn hơn nhiều lần so với số tiền đó.
Một lựa chọn khác là lập tức tịch thu toàn bộ tài sản nước ngoài của Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa với việc tịch thu những bất động sản và tài sản từ Vancouver đến Manhattan, từ San Francisco đến Boston, tại London, Paris, Milan, Rome và Tokyo, và bất kỳ nơi nào trên thế giới bị thiệt hại vì virus viêm phổi Vũ Hán .
Thậm chí, cần phải tịch thu cả tài sản cá nhân của đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc. Cần đóng băng tất cả các tài khoản môi giới và tài khoản tại ngân hàng nước ngoài của từng đảng viên.
Hơn nữa, cần chặn tất cả các truy cập vào thị trường gọi vốn, cần tịch thu nhà ở và tài sản đầu tư nước ngoài, cổ phiếu và trái phiếu, tất cả các lợi ích kinh doanh khác và bất kỳ hình thức đầu tư nào bên ngoài Trung Quốc ở các nước sở tại.
Biện pháp trừng phạt Trung Quốc cũng có thể bao gồm mọi thỏa thuận công nghệ, thỏa thuận thương mại, lô hàng thực phẩm, nguyên liệu thô, IP và bất cứ thứ gì hỗ trợ cho sự tồn tại của chính quyền Bắc Kinh. Chúng ta đang chi trả hàng nghìn tỷ để hỗ trợ các nền kinh tế tại Hoa Kỳ và Châu Âu, vậy nên Trung Quốc phải trả giá.
Cũng cần phải thu hồi mọi nguồn tiền, nguồn thu nhập, đòn bẩy chính trị từ Đảng Cộng sản Trung Quốc. Cần đình chỉ tất cả các hội thảo chuyên môn, hợp tác khoa học, sản xuất và phòng thí nghiệm có liên quan đến Trung Quốc Đại lục. Khi Đảng Cộng sản Trung Quốc sụp đổ, những tài sản đó sẽ được xem xét hoàn trả.
Đảng Cộng sản Trung Quốc đã chứng tỏ rằng họ không xứng đáng có vị trí trong cộng đồng quốc tế. Những kẻ côn đồ Bắc Kinh nghĩ rằng họ có thể dùng virus để tiêu diệt phương Tây. Đây là lúc cả thế giới phải tước bỏ nguồn tài chính và các nguồn thu nhập trên thế giới khỏi tay những kẻ lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc. Họ cứ tiếp tục bán sản phẩm từ bàn tay của hàng triệu triệu người lao động bị cưỡng bức trong các trại “cải tạo lao động” cho Kazakhstan, Iran và Zanzibar, để rồi xem rốt cuộc họ xoay xở ra sao.
Điều này nên được thực hiện càng sớm càng tốt. Sau đó hãy để lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc đối mặt với sự phán xét của chính công dân của họ.”
Hồi cuối tháng 3, các nghị sĩ của hai viện Quốc hội Mỹ đang đề xuất một số nghị quyết buộc chế độ Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về việc họ đã xử lý sai dịch bệnh virus corona Vũ Hán trong đó có nghị quyết đưa ra những yêu sách cụ thể với Trung Quốc.
Ngày 24/3, tại Thượng viện Mỹ, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley đã đề xuất nghị quyết kêu gọi các quan chức y tế cộng đồng đa quốc gia mở một cuộc điều tra quốc tế nhằm tìm hiểu cách Trung Quốc xử lý đại dịch toàn cầu virus corona chủng mới trước ngày 11/3, và cách xử lý đó đã gây hại thế nào đối với người dân Hoa Kỳ và thế giới.
Nghị quyết của Thượng nghị sĩ Josh Hawley đề xuất tại Thượng viện cũng đưa ra các yêu sách thiết thực hơn như định lượng thiệt hại về kinh tế và sức khỏe của nước Mỹ và người dân Mỹ, đồng thời thiết lập các cơ chế yêu cầu chính quyền Trung Quốc bồi thường.
Trong khi đó, nghị quyết do Dân biểu Jim Banks đề xuất tại Hạ viện yêu cầu Trung Quốc rút lại tuyên bố lên án virus corona có nguồn gốc từ quân đội Hoa Kỳ; hủy bỏ quyết định trục xuất các nhà báo Hoa Kỳ khỏi Trung Quốc; thả tự do cho các nhóm thiểu số Hồi giáo tại Tân Cương. Nghị quyết cũng yêu cầu Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros phải rút lại lời khen ngợi Trung Quốc và dừng hỗ trợ chế độ này tuyên truyền thông tin sai lệch về dịch virus Vũ Hán.
Thông tin mới đây cho biết hai Thượng nghị sĩ Marsha Blackburn (Cộng hòa-bang Tennessee) và Martha McSally (Cộng hoa –bang Arizona) sẽ đưa ra Luật Ngăn chặn Bệnh truyền nhiễm virus xuất phát từ Trung Quốc (COVID) để đảm bảo là Đảng Cộng sản Trung Quốc phải chịu những hậu quả trong vai trò làm cho virus corona lây lan.
Luật Ngăn chặn COVID sẽ cho phép người Mỹ kiện Trung Quốc và đòi bồi thường tại các Tòa án Mỹ vì những tác hại do virus chết người này gây ra cho nền kinh tế và sinh mạng con người, các giới chức nói.
Dân biểu Texas Lance Gooden cũng đang đưa ra Hạ Viện dự luật tương tự.
Luật Ngăn chặn COVID sẽ buộc Trung Quốc chịu trách nhiệm về pháp lý và tài chánh vì đã làm cho COVID-19 lây lan tại nước Mỹ.
Người Mỹ sẽ có dụng cụ pháp lý để kiện Trung Quốc tại hệ thống tòa án liên bang Mỹ vì tạo ra và làm tệ hại thêm đại dịch trên toàn thế giới.
Luật căn cứ trên các quy định hiện có trong Luật các miễn trừ vì chủ quyền nước ngoài và bãi bỏ việc không bị truy tố vì chủ quyền nước ngoài đối với những nước phát tán các vũ khí sinh học. Giữa lúc con số tử vong và thiệt hại tài chánh vì virus corona tăng cao, Trung Quốc phải bị buộc trả giá cho những thiệt hại của người dân Mỹ, các giới chức nói.
Ngày càng nhiều tổ chức, cá nhân đệ đơn khởi kiện Trung Quốc; ngày càng nhiều giới chức từ các quốc gia khác nhau đề nghị mở cuộc điều tra mang tầm cỡ quốc tế để làm sáng tỏ nguồn gốc của đại dịch và ngày càng có nhiều con đường để đòi Trung Quốc bồi thường.
Facebooker Duan Dang nhận định: Tập Cận Bình có lẽ cũng nhận thấy sự thay đổi tình hình nên trong cuộc họp Thường vụ Bộ Chính trị ngày 8/4 vừa qua đã kêu gọi “chuẩn bị tư tưởng và công tác ứng phó những thay đổi hoàn cảnh bên ngoài kéo dài”. Theo giới quan sát, giới lãnh đạo Trung Quốc rất hiếm khi đưa ra những nhận định kiểu như thế này.
Nếu thảm họa nguyên tử Chernobyl góp phần vào sự sụp đổ của chế độ cộng sản Liên Xô thì đại dịch viêm phổi Vũ Hán liệu có làm nên kỳ tích cho một sự đổi thay lịch sử với sự sụp đổ của Đảng Cộng sản Trung Quốc?
Hoàng Lan từ Hà nội – Thoibao.de (Tổng hợp)
