Link Video: https://youtu.be/P5L2uNpgHqE
Mọi ánh mắt đều đổ dồn vào trái bóng trong trận đấu căng thẳng giữa Anh và Đức tại Euro 2020 vừa diễn ra và tôi cũng vậy.
Nhưng dường như luôn có biểu trưng của một thương hiệu hàng đầu Trung Quốc nào đó được hiển thị bất cứ khi nào tôi nhìn lên các bảng quảng cáo kỹ thuật số chạy quanh sân Wembley.
Trong giải đấu trước, được tổ chức vào năm 2016, chỉ có một nhà tài trợ Trung Quốc – nhà sản xuất ti vi HiSense.
Lần này, có thêm TikTok, Vivo và Alipay theo chân HiSense tham gia mua quảng cáo.
Không có dấu hiệu nào cho thấy bất kỳ sản phẩm tương đương nào của Hoa Kỳ hiện diện – Facebook, Google, Amazon hay Apple đều không có trong danh sách “đối tác” chính thức.
Nhà tổ chức giải đấu UEFA nói với BBC rằng họ “không có chiến lược cụ thể” nào liên quan đến sự hợp tác với Trung Quốc.
“Tuy nhiên, chúng tôi muốn thu hút khán giả toàn cầu, cũng như các thương hiệu tham gia chương trình thương mại của chúng tôi,” tổ chức này cho biết thêm.
TikTok tuyên bố nền tảng toàn cầu của mình tách biệt với hoạt động ở Trung Quốc và cho biết chỉ hợp tác với UEFA tại giải đấu này; họ cũng đã đầu tư quảng cáo mạnh cho chiến dịch này trên nền tảng của mình, bao gồm các hiệu ứng thực tế ảo tăng cường đi kèm thương hiệu, các chương trình phát trực tiếp của TikTok và trò chơi thách thức sử dụng hashtag.
UEFA thậm chí còn tung ra tài khoản giải đấu chính thức của riêng mình trong dịp này (trên TikTok), với 4,2 triệu người theo dõi.
Alipay, một nền tảng thanh toán của Trung Quốc, tham gia quảng bá cho công ty con Antchain, một công ty blockchain. Cả hai đều thuộc tập đoàn công nghệ khổng lồ Ant Group.
Blockchain là một loại sổ cái kỹ thuật số được lưu trữ trên nhiều máy tính cá nhân khiến việc thay đổi hoặc giả mạo hồ sơ trở nên khó khăn hơn. Nó thường được sử dụng để theo dõi các giao dịch tiền ảo nhưng cũng có thể được dùng để lưu trữ thông tin khác.
Bạn không thể sử dụng Alipay mà không có ID Trung Quốc ở tất cả các quốc gia. Chưa hết, vào tháng trước, Antchain đã công bố hợp đồng tài trợ 5 năm với UEFA – Alipay thì đã có thỏa thuận 8 năm của riêng mình.
Alipay hiện đang cung cấp danh hiệu cho người ghi bàn nhiều nhất trong các trận đấu, với tất cả điểm số được ghi lại trên hệ thống của AntChain.
Thông báo chính thức từ UEFA cho biết một biểu tượng hashtag trên đế chiếc cúp “nhấn mạnh AntChain cam kết hồ sơ thành tích của Vua phá lưới sẽ được lưu trữ vĩnh viễn, không thể xóa bỏ với công nghệ blockchain“.
Hoạt động tiếp thị nói lên điều gì, ồ, thực sự thì không nhiều. Vậy thì các thương hiệu được gì trong chuyện này?
ShuShu Chen, giảng viên chính sách và quản lý thể thao tại Đại học Birmingham, cho biết HiSense từng thông báo doanh số bán hàng tăng lên sau khi tài trợ cho giải đấu năm 2016.
Tuy nhiên, có lẽ không phải ngẫu nhiên mà Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc được biết đến là một người hâm mộ bóng đá khổng lồ, và với việc thắt chặt cả sự giám sát của chính phủ và quy định đối với những gã khổng lồ công nghệ của quốc gia này, việc ủng hộ các trận đấu đẹp có thể được coi là một động thái PR thông minh.
Nhà phân tích quảng cáo cấp cao Matt Bailey từ công ty Omdia chia sẻ nhận định rằng các công ty này đang “cảm thấy áp lực” tại thị trường quê nhà.
Ông nói rằng “châu Âu đang ngày càng trở thành một thị trường quan trọng đối với các công ty Trung Quốc” và đưa ra dẫn chứng về sự “bùng nổ “của TikTok vào năm 2020.
Năm 2014, ông Tập đã đưa môn thể thao này vào giáo trình giảng dạy trong trường phổ thông toàn quốc và vào năm 2016, giải Super League Trung Quốc (CSL) ra mắt đã gây được tiếng vang lớn. Giải này ngay lập tức bắt tay thực hiện một số vụ ký kết đắt giá với các cầu thủ quốc tế.
Thương vụ lớn nhất trong số này là Oscar, ngôi sao người Brazil lúc bấy giờ khoác áo Chelsea và hiện đang chơi cho Shanghai SIPG (Thượng Hải Hải Cảng). Anh này đã ký hợp đồng với giá 60 triệu bảng với mức lương tuần ban đầu được cho là 400.000 bảng Anh (khoảng 12,5 tỉ đồng).
Nhưng sau tất cả các khoản tiền hào nhoáng đó, có dấu hiệu cho thấy túi tiền không còn dồi dào nữa. Vào tháng 12/2020, CSL thông báo đang áp dụng giới hạn lương đối với cầu thủ – để “hạn chế bóng đá làm tiền“, họ cho biết vào thời điểm đó.
Dù sao thì từ lâu người hâm mộ bóng đá Trung Quốc đã hướng về các đội bóng phương Tây. Arsenal FC của Anh được cho là có 200 triệu người ủng hộ ở Trung Quốc – gấp ba lần toàn bộ dân số Vương quốc Anh.
Và họ cũng đang theo dõi những trận đấu này – nhà phân tích truyền thông Kerry Allen của BBC cho biết đã có hơn năm triệu bài đăng trên trang tiểu blog Weibo của Trung Quốc có hashtag Euro.
“Nhiều công ty tài chính Trung Quốc đã có những báo cáo rực rỡ về việc các công ty Trung Quốc chiếm tới một phần ba số nhà tài trợ cho các kỳ Euro,” bà nói.
“Khán giả Trung Quốc vì thế bắt gặp các hình ảnh quảng cáo thường xuyên, do bóng đá rất phổ biến ở nước này.”
Dù quốc gia này rất cuồng nhiệt bóng đá, đội tuyển bóng đá quốc gia Trung Quốc vẫn xếp thứ 75 trên thế giới và lần cuối cùng tham dự FIFA World Cup đã gần 20 năm trước, vào năm 2002.
Mua quảng cáo có phải là cách ngắn nhất mà quốc gia này có thể thực hiện để vươn tới vinh quang bóng đá?
Joe de Kwant Stoner, giám đốc điều hành công ty tiếp thị Big Orange Media ở Tunbridge Wells, Vương quốc Anh, cho biết rất có thể là vậy. Nhưng đó không phải là mục tiêu duy nhất.
“Tất cả là về nhận diện thương hiệu,” ông nói.
“Không có quảng cáo nào thực sự giải thích về sản phẩm hoặc dịch vụ, mà chỉ đơn thuần là việc lặp đi lặp lại những cái tên. Ngay cả đứa con tám tuổi của tôi giờ cũng hay nhắc những cái tên đó vì cháu nghe thấy chúng trong tất cả các video thiệu.”
Ông cũng nói rằng đó là minh chứng cho sức mạnh của quảng cáo truyền hình.
“Quảng cáo trực tuyến và thời gian dành cho trực tuyến đang tăng mạnh – trong khi không gian cho quảng cáo ngoài trời đã bị thu hẹp rất nhiều trong 15 tháng qua,” ông nói.
“Các giải Euro mang đến cơ hội tiếp cận khán giả thị trường đại chúng thực sự. Mọi người đã không theo dõi những thứ như vậy trong một thời gian dài.”
Chuyên gia quảng cáo kỳ cựu Cindy Gallop, người mang dòng máu lai Trung Quốc và là nhà sáng lập Make Love Not Porn, nói rằng có một thông điệp cơ bản quan trọng khác trong chuyện này.
“Trong một bối cảnh mà chúng ta cần phải ngăn chặn sự thù hằn nhằm vào người châu Á ở mọi quốc gia, tôi cho rằng thật là tuyệt khi các thương hiệu Trung Quốc trở thành một phần của bức tranh toàn cảnh ngày một quen thuộc trong việc quốc tế hóa ngôn ngữ bóng đá,” bà nói.
“Bản thân tôi cũng giật mình khi nhìn thấy những quảng cáo của Trung Quốc – đặc biệt là những quảng cáo bằng tiếng Trung… nhưng điều đó thực sự có ý nghĩa.”
Zoe Kleinman